Διαταραχές Προσωπικότητας
Παρανοϊκή Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η παρανοϊκή διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από διάχυτη δυσπιστία και καχυποψία προς τους άλλους. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη αίσθηση επαγρύπνησης, άρνηση ανάληψης της ευθύνης για τα ίδια τους τα συναισθήματα και συνεχή απόδοση της ευθύνης στους άλλους.
Τα άτομα με παρανοϊκή διαταραχή μπορεί να ερμηνεύσουν τις ενέργειες των άλλων ως κακόβουλες, με αποτέλεσμα δυσκολίες στη δημιουργία στενών σχέσεων και τάση για μνησικακία. Μπορεί να υποψιάζονται συνεχώς ότι οι άλλοι τους βλάπτουν, τους εκμεταλλεύονται ή τους εξαπατούν, να αντιλαμβάνονται επιθέσεις στον χαρακτήρα ή την υπόληψή τους που δεν γίνονται αντιληπτές από άλλους και να επιτίθενται γι’ αυτό, να αμφισβητούν συνεχώς για την πίστη του/της συντρόφου τους.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με παρανοϊκή διαταραχή να αμφισβητήσουν τις δύσπιστες πεποιθήσεις τους και να αναπτύξουν πιο ισορροπημένα πρότυπα σκέψης.
Σχιζοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Σχιζοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από απόσπαση από τις κοινωνικές σχέσεις και περιορισμένο εύρος συναισθηματικής έκφρασης.
Τα άτομα με σχιζοειδή διαταραχή δεν απολαμβάνουν τις σχέσεις, ούτε καν το να είναι μέρος μιας οικογένειας. Δεν έχουν στενούς φίλους ούτε δείχνουν ενδιαφέρον στο να έχουν σεξουαλικές εμπειρίες με κάποιο άλλο άτομο. Προτιμούν συχνά τις μοναχικές δραστηριότητες, εμφανίζουν ψυχρό ή επίπεδο συναίσθημα και φαίνονται αδιάφορα για τον έπαινο ή την κριτική. Τείνουν να είναι ενδοσκοπικοί και επικεντρωμένοι στις δικές τους σκέψεις και εσωτερικές εμπειρίες.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με σχιζοειδή διαταραχή προσωπικότητας να εξερευνήσουν και να αναπτύξουν μεγαλύτερη κατανόηση των συναισθημάτων και των διαπροσωπικών τους αναγκών.
Σχιζότυπη Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Σχιζότυπη Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από κοινωνικές δυσκολίες και εκκεντρική συμπεριφορά.
Τα άτομα με σχιζότυπη διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να έχουν παρανοϊκές πεποιθήσεις, απρόσφορο συναίσθημα, καχυποψία και υπερβολικό κοινωνικό άγχος, γι’ αυτό και συνήθως δεν διατηρούν στενές σχέσεις. Μπορεί να έχουν περίεργες απόψεις ή μαγική σκέψη και ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες, όπως να αισθάνονται την παρουσία υπερφυσικών οντοτήτων ή να έχουν πεποιθήσεις που δεν είναι τυπικές του πολιτισμικού τους υπόβαθρου. Αισθάνονται άβολα σε κοινωνικές καταστάσεις και συχνά παρουσιάζουν αλλόκοτη σκέψη ή λόγο, όπως και παράξενη συμπεριφορά ή εμφάνιση.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με σχιζότυπη διαταραχή προσωπικότητας να διαχειριστούν το κοινωνικό άγχος και να αναπτύξουν πιο υγιείς διαπροσωπικές δεξιότητες και πρότυπα σκέψης.
Η παρανοϊκή διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από διάχυτη δυσπιστία και καχυποψία προς τους άλλους. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη αίσθηση επαγρύπνησης, άρνηση ανάληψης της ευθύνης για τα ίδια τους τα συναισθήματα και συνεχή απόδοση της ευθύνης στους άλλους.
Τα άτομα με παρανοϊκή διαταραχή μπορεί να ερμηνεύσουν τις ενέργειες των άλλων ως κακόβουλες, με αποτέλεσμα δυσκολίες στη δημιουργία στενών σχέσεων και τάση για μνησικακία. Μπορεί να υποψιάζονται συνεχώς ότι οι άλλοι τους βλάπτουν, τους εκμεταλλεύονται ή τους εξαπατούν, να αντιλαμβάνονται επιθέσεις στον χαρακτήρα ή την υπόληψή τους που δεν γίνονται αντιληπτές από άλλους και να επιτίθενται γι’ αυτό, να αμφισβητούν συνεχώς για την πίστη του/της συντρόφου τους.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με παρανοϊκή διαταραχή να αμφισβητήσουν τις δύσπιστες πεποιθήσεις τους και να αναπτύξουν πιο ισορροπημένα πρότυπα σκέψης.
Σχιζοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Σχιζοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από απόσπαση από τις κοινωνικές σχέσεις και περιορισμένο εύρος συναισθηματικής έκφρασης.
Τα άτομα με σχιζοειδή διαταραχή δεν απολαμβάνουν τις σχέσεις, ούτε καν το να είναι μέρος μιας οικογένειας. Δεν έχουν στενούς φίλους ούτε δείχνουν ενδιαφέρον στο να έχουν σεξουαλικές εμπειρίες με κάποιο άλλο άτομο. Προτιμούν συχνά τις μοναχικές δραστηριότητες, εμφανίζουν ψυχρό ή επίπεδο συναίσθημα και φαίνονται αδιάφορα για τον έπαινο ή την κριτική. Τείνουν να είναι ενδοσκοπικοί και επικεντρωμένοι στις δικές τους σκέψεις και εσωτερικές εμπειρίες.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με σχιζοειδή διαταραχή προσωπικότητας να εξερευνήσουν και να αναπτύξουν μεγαλύτερη κατανόηση των συναισθημάτων και των διαπροσωπικών τους αναγκών.
Σχιζότυπη Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Σχιζότυπη Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από κοινωνικές δυσκολίες και εκκεντρική συμπεριφορά.
Τα άτομα με σχιζότυπη διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να έχουν παρανοϊκές πεποιθήσεις, απρόσφορο συναίσθημα, καχυποψία και υπερβολικό κοινωνικό άγχος, γι’ αυτό και συνήθως δεν διατηρούν στενές σχέσεις. Μπορεί να έχουν περίεργες απόψεις ή μαγική σκέψη και ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες, όπως να αισθάνονται την παρουσία υπερφυσικών οντοτήτων ή να έχουν πεποιθήσεις που δεν είναι τυπικές του πολιτισμικού τους υπόβαθρου. Αισθάνονται άβολα σε κοινωνικές καταστάσεις και συχνά παρουσιάζουν αλλόκοτη σκέψη ή λόγο, όπως και παράξενη συμπεριφορά ή εμφάνιση.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με σχιζότυπη διαταραχή προσωπικότητας να διαχειριστούν το κοινωνικό άγχος και να αναπτύξουν πιο υγιείς διαπροσωπικές δεξιότητες και πρότυπα σκέψης.
Αντικοινωνική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από περιφρόνηση των δικαιωμάτων και των συναισθημάτων των άλλων, έλλειψη ενσυναίσθησης και ένα πρότυπο παρορμητικών και ανεύθυνων συμπεριφορών.
Τα άτομα με την συγκεκριμένη διαταραχή εμφανίζουν συνήθως δολιότητα και σταθερή ανευθυνότητα, ενώ μπορούν να εμπλακούν σε χειραγωγικές και συχνά επιθετικές ενέργειες χωρίς τύψεις ή ενοχές. Δυσκολεύονται να συμμορφωθούν με τον νόμο, γι’ αυτό και συνήθως έχουν ιστορικό νομικών προβλημάτων. Είναι ευερέθιστα και επιθετικά και αδιαφορούν τόσο για την δική τους ασφάλεια όσο και για των άλλων.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν πληρούν όλα τα άτομα με αντικοινωνικά χαρακτηριστικά τα κριτήρια για την πλήρη διάγνωση της ASPD, καθώς απαιτεί ένα επίμονο πρότυπο συμπεριφοράς που συνήθως ξεκινά στην εφηβεία.
Οριακή (Μεταιχμιακή) Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η οριακή διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από έντονα και ασταθή συναισθήματα, δυσκολίες με την αυτοεικόνα και την ταυτότητα, ταραχώδεις διαπροσωπικές σχέσεις και παρορμητικές συμπεριφορές.
Τα άτομα με BPD συχνά βιώνουν έναν βαθύ φόβο εγκατάλειψης και αναπτύσσουν έντονες, ασταθείς σχέσεις που εναλλάσσονται μεταξύ της εξιδανίκευσης και της απαξίωσης των άλλων. Μπορεί να έχουν ασταθή αντίληψη ή εικόνα του εαυτού, απρόσφορο, έντονο θυμό και δυσκολία ελέγχου του και χρόνια αισθήματα ματαιότητας, ενώ μπορεί να εμπλακούν εύκολα σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές ή να αυτοτραυματιστούν. Μπορεί επίσης να έχουν αυξημένη ευαισθησία στην αντιληπτή απόρριψη ή κριτική.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με οριακή διαταραχή να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, να αναπτύξουν πιο υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης και να βελτιώσουν τις σχέσεις τους.
Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από μια υπερβολική αίσθηση της σημαντικότητας του εαυτού, μια συνεχή ανάγκη για θαυμασμό και επικύρωση και από έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους.
Τα άτομα συχνά έχουν μεγαλειώδεις φαντασιώσεις επιτυχίας, πιστεύουν ότι είναι ξεχωριστά ή μοναδικά και έχουν υπερβολική ενασχόληση με τα δικά τους επιτεύγματα και την εμφάνισή τους. Απαιτούν τον θαυμασμό και θεωρούν πως κατέχουν ιδιαίτερα δικαιώματα, ασχολούνται με φαντασιώσεις απεριόριστης επιτυχίας, ευφυΐας, δύναμης ή ομορφιάς, θεωρούν πως είναι εξαιρετικοί και μοναδικοί άνθρωποι και ανάλογοι θα πρέπει να είναι και οι άνθρωποι με τους οποίους σχετίζονται.
Το άτομα με την συγκεκριμένη διαταραχή προσωπικότητας δεν έχουν ενσυναίσθηση, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων και συνήθως τους εκμεταλλεύονται για προσωπικό όφελος.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να αναπτύξουν μια πιο ρεαλιστική αυτοαντίληψη, να αναγνωρίσουν τις επιπτώσεις των πράξεων και της συμπεριφοράς τους, να αναπτύξουν την ενσυναίσθηση και μια πιο υγιή αυτοεκτίμηση, να διαχειριστούν καταλληλότερα τα συναισθήματα και τις προσδοκίες τους. Η θεραπεία της διαταραχής πιθανότατα έχει μακρά διάρκεια και συχνά αποτελεί μια σημαντική πρόκληση, καθώς τα άτομα δυσκολεύονται σημαντικά με την κριτική και την αναγνώριση των δυσλειτουργιών τους.
Ιστριονική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Ιστριονική Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από ένα μοτίβο αναζήτησης προσοχής και υπερβολικής συναισθηματικής και δραματικής συμπεριφοράς, ως απάντηση στην ανάγκη να είναι το άτομο το κέντρο της προσοχής.
Τα άτομα με αυτή την διαταραχή έχουν έντονη επιθυμία να γίνουν αρεστά και μπορεί να χρησιμοποιήσουν σαγηνευτική ή προκλητική συμπεριφορά για να κερδίσουν την έγκριση και τον θαυμασμό των άλλων. Μιλούν και φέρονται υπερβολικά εντυπωσιακά και δραματικά, μπορεί να επηρεάζονται εύκολα από τους άλλους και τις περιστάσεις και τείνουν να θεωρούν τις σχέσεις τους πιο στενές απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ιστριονική διαταραχή να αναπτύξουν καταλληλότερους τρόπους έκφρασης και να δημιουργήσουν πιο ουσιαστικές συνδέσεις και σχέσεις.
Η αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από περιφρόνηση των δικαιωμάτων και των συναισθημάτων των άλλων, έλλειψη ενσυναίσθησης και ένα πρότυπο παρορμητικών και ανεύθυνων συμπεριφορών.
Τα άτομα με την συγκεκριμένη διαταραχή εμφανίζουν συνήθως δολιότητα και σταθερή ανευθυνότητα, ενώ μπορούν να εμπλακούν σε χειραγωγικές και συχνά επιθετικές ενέργειες χωρίς τύψεις ή ενοχές. Δυσκολεύονται να συμμορφωθούν με τον νόμο, γι’ αυτό και συνήθως έχουν ιστορικό νομικών προβλημάτων. Είναι ευερέθιστα και επιθετικά και αδιαφορούν τόσο για την δική τους ασφάλεια όσο και για των άλλων.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν πληρούν όλα τα άτομα με αντικοινωνικά χαρακτηριστικά τα κριτήρια για την πλήρη διάγνωση της ASPD, καθώς απαιτεί ένα επίμονο πρότυπο συμπεριφοράς που συνήθως ξεκινά στην εφηβεία.
Οριακή (Μεταιχμιακή) Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η οριακή διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από έντονα και ασταθή συναισθήματα, δυσκολίες με την αυτοεικόνα και την ταυτότητα, ταραχώδεις διαπροσωπικές σχέσεις και παρορμητικές συμπεριφορές.
Τα άτομα με BPD συχνά βιώνουν έναν βαθύ φόβο εγκατάλειψης και αναπτύσσουν έντονες, ασταθείς σχέσεις που εναλλάσσονται μεταξύ της εξιδανίκευσης και της απαξίωσης των άλλων. Μπορεί να έχουν ασταθή αντίληψη ή εικόνα του εαυτού, απρόσφορο, έντονο θυμό και δυσκολία ελέγχου του και χρόνια αισθήματα ματαιότητας, ενώ μπορεί να εμπλακούν εύκολα σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές ή να αυτοτραυματιστούν. Μπορεί επίσης να έχουν αυξημένη ευαισθησία στην αντιληπτή απόρριψη ή κριτική.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με οριακή διαταραχή να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, να αναπτύξουν πιο υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης και να βελτιώσουν τις σχέσεις τους.
Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από μια υπερβολική αίσθηση της σημαντικότητας του εαυτού, μια συνεχή ανάγκη για θαυμασμό και επικύρωση και από έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους.
Τα άτομα συχνά έχουν μεγαλειώδεις φαντασιώσεις επιτυχίας, πιστεύουν ότι είναι ξεχωριστά ή μοναδικά και έχουν υπερβολική ενασχόληση με τα δικά τους επιτεύγματα και την εμφάνισή τους. Απαιτούν τον θαυμασμό και θεωρούν πως κατέχουν ιδιαίτερα δικαιώματα, ασχολούνται με φαντασιώσεις απεριόριστης επιτυχίας, ευφυΐας, δύναμης ή ομορφιάς, θεωρούν πως είναι εξαιρετικοί και μοναδικοί άνθρωποι και ανάλογοι θα πρέπει να είναι και οι άνθρωποι με τους οποίους σχετίζονται.
Το άτομα με την συγκεκριμένη διαταραχή προσωπικότητας δεν έχουν ενσυναίσθηση, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων και συνήθως τους εκμεταλλεύονται για προσωπικό όφελος.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να αναπτύξουν μια πιο ρεαλιστική αυτοαντίληψη, να αναγνωρίσουν τις επιπτώσεις των πράξεων και της συμπεριφοράς τους, να αναπτύξουν την ενσυναίσθηση και μια πιο υγιή αυτοεκτίμηση, να διαχειριστούν καταλληλότερα τα συναισθήματα και τις προσδοκίες τους. Η θεραπεία της διαταραχής πιθανότατα έχει μακρά διάρκεια και συχνά αποτελεί μια σημαντική πρόκληση, καθώς τα άτομα δυσκολεύονται σημαντικά με την κριτική και την αναγνώριση των δυσλειτουργιών τους.
Ιστριονική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Ιστριονική Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από ένα μοτίβο αναζήτησης προσοχής και υπερβολικής συναισθηματικής και δραματικής συμπεριφοράς, ως απάντηση στην ανάγκη να είναι το άτομο το κέντρο της προσοχής.
Τα άτομα με αυτή την διαταραχή έχουν έντονη επιθυμία να γίνουν αρεστά και μπορεί να χρησιμοποιήσουν σαγηνευτική ή προκλητική συμπεριφορά για να κερδίσουν την έγκριση και τον θαυμασμό των άλλων. Μιλούν και φέρονται υπερβολικά εντυπωσιακά και δραματικά, μπορεί να επηρεάζονται εύκολα από τους άλλους και τις περιστάσεις και τείνουν να θεωρούν τις σχέσεις τους πιο στενές απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ιστριονική διαταραχή να αναπτύξουν καταλληλότερους τρόπους έκφρασης και να δημιουργήσουν πιο ουσιαστικές συνδέσεις και σχέσεις.
Εξαρτητική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η εξαρτητική διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από μια έντονη και υπερβολική ανάγκη φροντίδας από τους άλλους, καθώς το άτομο αισθάνεται ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την βοήθειά τους.
Τα άτομα με εξαρτητική διαταραχή μπορεί να δυσκολεύονται να λάβουν αποφάσεις ανεξάρτητα και συχνά αναζητούν διαβεβαίωση και έγκριση από άλλους. Μπορεί να αισθάνονται αβοήθητα ή να δυσκολεύονται να ξεκινήσουν έργα χωρίς την υποστήριξη άλλων, ενώ μπορεί επίσης να αδυνατούν να εκφράσουν διαφωνία, φοβούμενα μήπως χάσουν την υποστήριξη ή την έγκρισή τους.
Η ανάγκη για τους άλλους είναι πλήρως δυσπροσαρμοστική και δεν συνάδει με την ηλικία ή την κατάστασή τους. Οι σχέσεις των ατόμων αυτών είναι συγκεκριμένες και όταν διακόπτεται μια στενή εξαρτητική σχέση, προσπαθούν αμέσως να την αντικαταστήσουν.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη για την διερεύνηση των φόβων ανεξαρτησίας, την ενίσχυση της ικανότητας λήψης αποφάσεων και της αυτονομίας σε άτομα με εξαρτητική διαταραχή.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD):
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από μια έντονη ενασχόληση με την τάξη, την τελειομανία και τον έλεγχο.
Τα άτομα με την συγκεκριμένη διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να έχουν άκαμπτες ρουτίνες, υπερβολικά υψηλά πρότυπα και έντονη ανάγκη για κανόνες και οργάνωση. Τείνουν να είναι άκαμπτα, ιδιαίτερα σε θέματα ηθικής και αξιών, είναι υπερβολικά ευσυνείδητα κι επιφυλακτικά και δυσκολεύονται να αναθέσουν καθήκοντα σε άλλους. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να αποχωριστούν πράγματα ή χρήματα, θεωρώντας ότι τα χρήματα πρέπει να αποταμιεύονται για μελλοντικούς σκοπούς. Η τελειοθηρία και ο ψυχικός έλεγχος είναι τόσο έντονα, ώστε μειώνεται η ικανότητα του ατόμου για ευελιξία σε οποιοδήποτε πλαίσιο.
Ενώ η OCPD μοιράζεται ομοιότητες με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ), είναι ξεχωριστό στο ότι οι εμμονές και οι καταναγκασμοί της διαταραχής προσωπικότητας σχετίζονται με την γενικότερη επιθυμία για μεθοδικότητα, έλεγχο και τελειότητα, παρά με συγκεκριμένα άγχη.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας να αμφισβητήσουν σταδιακά τα άκαμπτα πρότυπα σκέψης τους, να βελτιώσουν την ικανότητα ευελιξίας τους και να μειώσουν τις τάσεις τελειομανίας και απόλυτου ελέγχου.
Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από ένα πρότυπο αισθημάτων ακραίας κοινωνικής συστολής, ανεπάρκειας και υπερευαισθησίας στην κριτική ή την απόρριψη.
Τα άτομα με την συγκεκριμένη συχνά αποφεύγουν τις κοινωνικές καταστάσεις, ιδιαίτερα τις νέες, και φοβούνται μη κριθούν ή γελοιοποιηθούν. Έχουν έντονη επιθυμία για αποδοχή και εγγύτητα με τους άλλους, αλλά μπορεί να δυσκολεύονται να ξεκινήσουν ή να διατηρήσουν σχέσεις λόγω έντονου άγχους και αμφιβολίας για τον εαυτό τους. Θεωρούν τον εαυτό τους κοινωνικά ανόητο, μη ελκυστικό και κατώτερο από τους άλλους.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με αποφευκτική διαταραχή να αμφισβητήσουν τις αρνητικές πεποιθήσεις τους και να αναπτύξουν πιο υγιείς στρατηγικές αντιμετώπισης, να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους και να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες.
Η εξαρτητική διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από μια έντονη και υπερβολική ανάγκη φροντίδας από τους άλλους, καθώς το άτομο αισθάνεται ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την βοήθειά τους.
Τα άτομα με εξαρτητική διαταραχή μπορεί να δυσκολεύονται να λάβουν αποφάσεις ανεξάρτητα και συχνά αναζητούν διαβεβαίωση και έγκριση από άλλους. Μπορεί να αισθάνονται αβοήθητα ή να δυσκολεύονται να ξεκινήσουν έργα χωρίς την υποστήριξη άλλων, ενώ μπορεί επίσης να αδυνατούν να εκφράσουν διαφωνία, φοβούμενα μήπως χάσουν την υποστήριξη ή την έγκρισή τους.
Η ανάγκη για τους άλλους είναι πλήρως δυσπροσαρμοστική και δεν συνάδει με την ηλικία ή την κατάστασή τους. Οι σχέσεις των ατόμων αυτών είναι συγκεκριμένες και όταν διακόπτεται μια στενή εξαρτητική σχέση, προσπαθούν αμέσως να την αντικαταστήσουν.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη για την διερεύνηση των φόβων ανεξαρτησίας, την ενίσχυση της ικανότητας λήψης αποφάσεων και της αυτονομίας σε άτομα με εξαρτητική διαταραχή.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD):
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από μια έντονη ενασχόληση με την τάξη, την τελειομανία και τον έλεγχο.
Τα άτομα με την συγκεκριμένη διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να έχουν άκαμπτες ρουτίνες, υπερβολικά υψηλά πρότυπα και έντονη ανάγκη για κανόνες και οργάνωση. Τείνουν να είναι άκαμπτα, ιδιαίτερα σε θέματα ηθικής και αξιών, είναι υπερβολικά ευσυνείδητα κι επιφυλακτικά και δυσκολεύονται να αναθέσουν καθήκοντα σε άλλους. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να αποχωριστούν πράγματα ή χρήματα, θεωρώντας ότι τα χρήματα πρέπει να αποταμιεύονται για μελλοντικούς σκοπούς. Η τελειοθηρία και ο ψυχικός έλεγχος είναι τόσο έντονα, ώστε μειώνεται η ικανότητα του ατόμου για ευελιξία σε οποιοδήποτε πλαίσιο.
Ενώ η OCPD μοιράζεται ομοιότητες με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ), είναι ξεχωριστό στο ότι οι εμμονές και οι καταναγκασμοί της διαταραχής προσωπικότητας σχετίζονται με την γενικότερη επιθυμία για μεθοδικότητα, έλεγχο και τελειότητα, παρά με συγκεκριμένα άγχη.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας να αμφισβητήσουν σταδιακά τα άκαμπτα πρότυπα σκέψης τους, να βελτιώσουν την ικανότητα ευελιξίας τους και να μειώσουν τις τάσεις τελειομανίας και απόλυτου ελέγχου.
Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας:
Η Αποφευκτική Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από ένα πρότυπο αισθημάτων ακραίας κοινωνικής συστολής, ανεπάρκειας και υπερευαισθησίας στην κριτική ή την απόρριψη.
Τα άτομα με την συγκεκριμένη συχνά αποφεύγουν τις κοινωνικές καταστάσεις, ιδιαίτερα τις νέες, και φοβούνται μη κριθούν ή γελοιοποιηθούν. Έχουν έντονη επιθυμία για αποδοχή και εγγύτητα με τους άλλους, αλλά μπορεί να δυσκολεύονται να ξεκινήσουν ή να διατηρήσουν σχέσεις λόγω έντονου άγχους και αμφιβολίας για τον εαυτό τους. Θεωρούν τον εαυτό τους κοινωνικά ανόητο, μη ελκυστικό και κατώτερο από τους άλλους.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με αποφευκτική διαταραχή να αμφισβητήσουν τις αρνητικές πεποιθήσεις τους και να αναπτύξουν πιο υγιείς στρατηγικές αντιμετώπισης, να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους και να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες.
