Συναισθηματικές Διαταραχές
Η κατάθλιψη (ή μείζων καταθλιπτική διαταραχή) είναι η συχνότερη διαταραχή διάθεσης και μια από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές. Περίπου το 15% του γενικού πληθυσμού πάσχει από τη συγκεκριμένη διαταραχή, αλλά είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι η διάγνωση διαφέρει σημαντικά από την κοινή χρήση του όρου ή την περιοδική εμφάνιση φάσεων ζωής όπου ο καθένας μπορεί να έχει πεσμένη διάθεση ή απώλεια ενδιαφέροντος.
Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από επίμονα και αυξημένα αισθήματα θλίψης, απελπισίας και κενού. Τα άτομα εμφανίζουν απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης (ανηδονία), μειωμένη ενέργεια, μειωμένη δραστηριότητα και ανάγκη κοινωνικής απομόνωσης. Το άτομο μπορεί να χάσει το ενδιαφέρον του για σχεδόν όλες τις δραστηριότητες, την όρεξη για φαγητό ή τη σεξουαλική επιθυμία, δυσκολεύεται με τον ύπνο (αυπνία ή υπερβολική διάρκεια ύπνου), αισθάνεται συνήθως συνεχή και έντονη κόπωση και αδυνατεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της καθημερινής του ζωής.
Στη συμπτωματολογία της κατάθλιψης εντάσσεται ακόμα η δυσκολία στη συγκέντρωση, στη μνήμη και στη λήψη αποφάσεων. Το άτομο διακατέχεται επίσης από ιδέες ενοχής και αναξιότητας και επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου και αυτοκτονικού ιδεασμού.
Υπάρχει αρκετή ετερογένεια σε ότι αφορά τα συμπτώματα της κατάθλιψης και διάφοροι τύποι της διαταραχής, ανάλογοι με τα συμπτώματα, το είδος και την έντασή τους, τις συνθήκες μέσα στις οποίες μπορεί να προκύψουν.
Η αντιμετώπιση της διαταραχής ποικίλλει επίσης, ανάλογα με τις συγκεκριμένες ανάγκες του κάθε ατόμου. Άλλοτε η θεραπεία βασίζεται στη ψυχοθεραπεία, άλλοτε κρίνεται απαραίτητη και η φαρμακευτική αγωγή συνδυαστικά. Η κατάθλιψη είναι μια σύνθετη και πολυεπίπεδη ψυχική διαταραχή, η αντιμετώπιση της οποίας απαιτεί χρόνο και εξατομικευμένη προσέγγιση.
Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από επίμονα και αυξημένα αισθήματα θλίψης, απελπισίας και κενού. Τα άτομα εμφανίζουν απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης (ανηδονία), μειωμένη ενέργεια, μειωμένη δραστηριότητα και ανάγκη κοινωνικής απομόνωσης. Το άτομο μπορεί να χάσει το ενδιαφέρον του για σχεδόν όλες τις δραστηριότητες, την όρεξη για φαγητό ή τη σεξουαλική επιθυμία, δυσκολεύεται με τον ύπνο (αυπνία ή υπερβολική διάρκεια ύπνου), αισθάνεται συνήθως συνεχή και έντονη κόπωση και αδυνατεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της καθημερινής του ζωής.
Στη συμπτωματολογία της κατάθλιψης εντάσσεται ακόμα η δυσκολία στη συγκέντρωση, στη μνήμη και στη λήψη αποφάσεων. Το άτομο διακατέχεται επίσης από ιδέες ενοχής και αναξιότητας και επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου και αυτοκτονικού ιδεασμού.
Υπάρχει αρκετή ετερογένεια σε ότι αφορά τα συμπτώματα της κατάθλιψης και διάφοροι τύποι της διαταραχής, ανάλογοι με τα συμπτώματα, το είδος και την έντασή τους, τις συνθήκες μέσα στις οποίες μπορεί να προκύψουν.
Η αντιμετώπιση της διαταραχής ποικίλλει επίσης, ανάλογα με τις συγκεκριμένες ανάγκες του κάθε ατόμου. Άλλοτε η θεραπεία βασίζεται στη ψυχοθεραπεία, άλλοτε κρίνεται απαραίτητη και η φαρμακευτική αγωγή συνδυαστικά. Η κατάθλιψη είναι μια σύνθετη και πολυεπίπεδη ψυχική διαταραχή, η αντιμετώπιση της οποίας απαιτεί χρόνο και εξατομικευμένη προσέγγιση.
Η διπολική διαταραχή είναι μια συναισθηματική διαταραχή η οποία εκδηλώνεται σε φάσεις κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Στο 90% των περιπτώσεων οι φάσεις αυτές είναι δύο τύπων ή πόλων, εξ’ ού και η ορολογία «διπολική». Είναι μια αρκετά κοινή διαταραχή διάθεσης και ενώ μπορεί να είναι αρκετά προκλητική για τα άτομα, ακόμα και στο να αναγνωρίσουν απλά το πώς η συναισθηματική αστάθεια επηρεάζει τις ζωές και τις σχέσεις τους, είναι θεραπεύσιμη, με την καθοδήγηση και την βοήθεια ενός ειδικού.
Το κύριο σύμπτωμα της διπολικής διαταραχής είναι οι εναλλαγές της διάθεσης που κυμαίνονται από ακραία υψηλά (μανία ή υπομανία) έως εξαιρετικά χαμηλά (κατάθλιψη) επίπεδα. Ανάλογα με τον τύπο των συμπτωμάτων (πιο πολλά καταθλιπτικά, μανιακά επεισόδια ή μικτά επεισόδια) η διπολική διαταραχή διαχωρίζεται σε υποκατηγορίες (τύπος Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV ).
Η μανία περιλαμβάνει ασυνήθιστα αυξημένα επίπεδα ενέργειας, ανεξήγητη ευφορία, ευερεθιστότητα και παρορμητικότητα. Τα άτομα μπορεί να κάνουν αλόγιστες δαπάνες, να εμπλέκονται σε επικίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές, να αισθάνονται ότι δεν τους χρειάζεται ύπνος, να μιλάνε γρηγορότερα απ’ ότι συνήθως, να φέρονται αλλόκοτα, επιθετικά ή διαφορετικά απ’ ότι πριν.
Tα καταθλιπτικά επεισόδια περιλαμβάνουν συναισθήματα λύπης, απελπισίας, απομόνωσης, ενοχής ή αναξιότητας, απώλεια όρεξης και ενδιαφέροντος, προβλήματα ύπνου, αυξημένη κόπωση, αυτοκτονικές σκέψεις.
Τόσο τα μανιακά όσο και τα καταθλιπτικά τα συμπτώματα μπορούν να διαταράξουν σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργικότητα και την καθημερινή ζωή του ατόμου. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη διάγνωση καθώς και η αντιμετώπιση της συγκεκριμένης διαταραχής, που θα διασφαλίσει την συναισθηματική ισορροπία, την προσαρμοστικότητα και την λειτουργικότητα του ατόμου. Η θεραπεία της διπολικής διαταραχής περιλαμβάνει συνήθως τόσο φαρμακευτική αγωγή όσο και ψυχοθεραπεία.
Το κύριο σύμπτωμα της διπολικής διαταραχής είναι οι εναλλαγές της διάθεσης που κυμαίνονται από ακραία υψηλά (μανία ή υπομανία) έως εξαιρετικά χαμηλά (κατάθλιψη) επίπεδα. Ανάλογα με τον τύπο των συμπτωμάτων (πιο πολλά καταθλιπτικά, μανιακά επεισόδια ή μικτά επεισόδια) η διπολική διαταραχή διαχωρίζεται σε υποκατηγορίες (τύπος Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV ).
Η μανία περιλαμβάνει ασυνήθιστα αυξημένα επίπεδα ενέργειας, ανεξήγητη ευφορία, ευερεθιστότητα και παρορμητικότητα. Τα άτομα μπορεί να κάνουν αλόγιστες δαπάνες, να εμπλέκονται σε επικίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές, να αισθάνονται ότι δεν τους χρειάζεται ύπνος, να μιλάνε γρηγορότερα απ’ ότι συνήθως, να φέρονται αλλόκοτα, επιθετικά ή διαφορετικά απ’ ότι πριν.
Tα καταθλιπτικά επεισόδια περιλαμβάνουν συναισθήματα λύπης, απελπισίας, απομόνωσης, ενοχής ή αναξιότητας, απώλεια όρεξης και ενδιαφέροντος, προβλήματα ύπνου, αυξημένη κόπωση, αυτοκτονικές σκέψεις.
Τόσο τα μανιακά όσο και τα καταθλιπτικά τα συμπτώματα μπορούν να διαταράξουν σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργικότητα και την καθημερινή ζωή του ατόμου. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη διάγνωση καθώς και η αντιμετώπιση της συγκεκριμένης διαταραχής, που θα διασφαλίσει την συναισθηματική ισορροπία, την προσαρμοστικότητα και την λειτουργικότητα του ατόμου. Η θεραπεία της διπολικής διαταραχής περιλαμβάνει συνήθως τόσο φαρμακευτική αγωγή όσο και ψυχοθεραπεία.
